Bandokideen arteko gerrak

XIII. mendearen amaieratik XV. mendera arte.Europan krisi ekonomiko izugarria gertatu zen.

Ondorioak gizarteko talde guztiek nozitu bazituzten ere, segurtasunik gabeko sasoi luzea hasi zen.

Jauntxoek, nekazariek, elizgizonei lapurtzen zieten, baina batez ere, euren artean borrokatzen ziren, ustiapen ekonomikoko eremuak elkarri kentzeko ahaleginean.

Familia-buruak ziren nobleek euren senide guztien, hau da, leinuaren babesa zuten.

Euskal Herrian, ordea, leinuak bi bando handitan elkartu ziren: oinaztarrak eta ganboatarrak.

Bandokideak dorretxean bizi ziren, (bidegurutzetan, zubietan, ibietan...) kokatutako gotorlekuak ziren.Lau angeluko oinplanoa, bao gutxi zituzten eta sarrera lehenengo solairuan zegoen. Hiruzpalau solairu zituzten, solairua oso-oso altua zen. Dorretxe eta gaztelu batzuen artean, ezagunak ditugu Muñatones(muskiz), Martiartu(Erandio) eta Butroi gaztelua.

Ordezkari ospetsuena Lope Garcia de Salazar izan zen (1399 - 1476). Ekintzarako gizona izan zenez, hartu zuen bandoen arteko gerretan (izan ere, 17 urte zituela parte hartu zuen lehen aldiz), lan historikoa idatzi zuen."Las Bienandanzas e Fortunas" izeneko kronika da garrantzitsuena. Gaztelaniaz idatzitako lehenengo historia unibertsala da.

( Naiara )